Kontekst badania
Wzrost temperatury na skutek zmian klimatycznych prowadzi do zwiększonej liczby ekstremalnych zjawisk pogodowych, takich jak fale upałów oraz wysokie poziomy wilgotności. W takich warunkach medyczny personel musi nadal nosić odzież ochronną, co negatywnie wpływa na ich komfort cieplny i może prowadzić do przeciążenia cieplnego organizmu. Właściwości materiałowe odzieży ochronnej ograniczają wymianę ciepła i wilgoci, co powoduje przegrzanie, nadmierne pocenie się, dyskomfort, a w skrajnych przypadkach zagrożenie zdrowia i życia.
Cele i hipotezy
Celem badania było określenie wpływu temperatury, wilgotności oraz intensywności aktywności na komfort cieplny osób noszących medyczną odzież ochronną. Zakładano, że wzrost tych czynników powoduje zwiększenie temperatury skóry, częstości akcji serca oraz potliwości, co prowadzi do obniżenia subiektywnego komfortu cieplnego.
Metody badawcze
Badanie przeprowadzono w klimatycznej komorze laboratoryjnej, gdzie kontrolowano temperaturę (30°C i 32°C) oraz wilgotność względną (50% i 70%). Uczestnicy wykonywali aktywność o różnej intensywności (lekka – prędkość 2,1 km/h, umiarkowana – 4,3 km/h). Analizowano parametry fizjologiczne (temperatura skóry, temperatura błony bębenkowej, tętno, potliwość) oraz subiektywne odczucia badanych (komfort cieplny, uczucie wilgotności, zmęczenie). Przeprowadzono także ocenę obszarów ciała wymagających schłodzenia.
Rezultaty badań i ich interpretacja
Parametry fizjologiczne: Wzrost intensywności aktywności powodował największy wzrost tętna (o 14 uderzeń/min) oraz ilości wydzielanego potu (o 0,16 kg). Wzrost temperatury skóry wynosił kolejno: 0,38°C przy wzroście temperatury otoczenia, 0,21°C przy wzroście wilgotności oraz 0,10°C przy wzroście aktywności. Subiektywne odczucia: Wzrost temperatury otoczenia miał największy wpływ na pogorszenie komfortu cieplnego. Subiektywna ocena ciepła (TSV) wzrastała średnio o 0,58 punktu przy wzroście temperatury, o 0,31 przy wzroście wilgotności oraz o 0,56 przy wzroście intensywności aktywności. Wilgotność wpływała głównie na odczucie mokrości odzieży, które wolniej ustępowało w fazie odpoczynku. Dyskomfort i zmęczenie: Ponad 30% uczestników doświadczyło duszności podczas eksperymentu, a kolejnym częstym objawem było nadmierne pragnienie. Wzrost temperatury i aktywności prowadził do szybszego pojawiania się uczucia zmęczenia i spadku koncentracji. Obszary wymagające chłodzenia: Najczęściej wskazywane miejsca wymagające chłodzenia to głowa, klatka piersiowa, plecy i szyja (ponad 60% głosów).
Wnioski
Badanie potwierdziło, że wzrost temperatury, wilgotności i intensywności aktywności prowadzi do obniżenia komfortu cieplnego osób noszących odzież ochronną. Największy wpływ na pogorszenie komfortu miała temperatura otoczenia, następnie aktywność fizyczna, a najmniejszy wilgotność. Zapewnienie lokalnego chłodzenia w obszarach takich jak głowa, klatka piersiowa, plecy i szyja może znacznie poprawić komfort pracy medycznego personelu.
Ograniczenia zakresu badawczego
Badanie przeprowadzono na niewielkiej grupie młodych uczestników, co może ograniczać jego zastosowanie do innych grup wiekowych. Czas ekspozycji na warunki eksperymentalne był stosunkowo krótki, dlatego przyszłe badania powinny uwzględniać dłuższe okresy noszenia odzieży ochronnej. Dodatkowo, konieczna jest analiza wpływu płci na subiektywne odczucia komfortu cieplnego.
Artykuł opublikowany w Building and Environment.