Zanieczyszczenie powietrza na salach operacyjnych: Kluczowe czynniki, które mogą na nie wpływać

Kontekst badania

Sale operacyjne (SO) wymagają środowiska o niskim poziomie zanieczyszczenia mikrobiologicznego w powietrzu, aby zminimalizować ryzyko zakażeń miejsca operowanego (SSI). Chociaż istnieją standardy technologiczne dotyczące wentylacji i czystości, zanieczyszczenie powietrza może być także wynikiem czynników ludzkich i organizacyjnych, takich jak liczba osób przebywających w sali czy częstotliwość otwierania drzwi.

Cele i hipotezy

Celem badania było zidentyfikowanie kluczowych czynników wpływających na zanieczyszczenie mikrobiologiczne powietrza w SO. Autorzy postawili następujące hipotezy: Liczba obecnych operatorów i częstotliwość otwierania drzwi mają istotny wpływ na poziom skażenia. Typ przepływu powietrza (laminarny vs. burzliwy) oraz liczba wymian powietrza na godzinę wpływają na poziom CFU (jednostek tworzących kolonie bakterii).

    Metody badawcze

    Badanie miało charakter przekrojowy i przeprowadzono je w szpitalu klinicznym w Sienie (Włochy) w latach 2018–2021. Zebrano dane z 105 inspekcji operacyjnych, obejmujące: pomiary liczby CFU w powietrzu (inkubacja w 22°C i 36°C), pomiary liczby wymian powietrza na godzinę, obserwacje statusu drzwi (otwarte/zamknięte) oraz liczby osób obecnych w SO, porównania między salami z przepływem laminarnym i turbulentnym.
    Analizę statystyczną przeprowadzono przy użyciu testów korelacji Spearmana oraz testów Manna–Whitneya.

    Rezultaty badań i ich interpretacja

    Liczba CFU (36°C) była dodatnio skorelowana z liczbą operatorów (ρ = +0.249; p = 0.011) oraz ujemnie z liczbą wymian powietrza (ρ = –0.394; p < 0.001). Otwieranie drzwi istotnie zwiększało liczbę CFU przy inkubacji 36°C (p = 0.013), ale nie przy 22°C (p = 0.575). Sale z laminarnym przepływem miały istotnie niższe poziomy CFU w porównaniu do sal z przepływem turbulentnym (p < 0.001).
    Interpretacja: większa liczba osób oraz otwieranie drzwi podczas operacji mogą zwiększać ryzyko mikrobiologicznego skażenia powietrza. Systemy z laminarnym przepływem są skuteczniejsze w utrzymaniu czystości mikrobiologicznej.

    Wnioski

    Liczba osób przebywających w SO i otwieranie drzwi znacząco wpływają na poziom zanieczyszczenia powietrza. Systemy wentylacyjne z przepływem laminarnym lepiej ograniczają mikrobiologiczną kontaminację niż systemy turbulentne. Ograniczanie liczby osób w sali operacyjnej oraz minimalizacja otwierania drzwi może skutecznie zmniejszyć ryzyko SSI.

    Ograniczenia zakresu badawczego

    Nierównomierna liczba analizowanych sal z przepływem laminarnym i turbulentnym. Nie rejestrowano dokładnej liczby otwarć drzwi — analizowano jedynie stan otwarte/zamknięte. W niektórych przypadkach liczba operatorów była szacowana. Badanie nie analizowało bezpośrednio występowania SSI, lecz jedynie poziom zanieczyszczenia powietrza.

    Artykuł opublikowano w Canadian Journal of Infectious Diseases and Medical Microbiology.