Kontekst badania
Zmieniający się klimat, prowadzący do wzrostu częstości występowania chorób skóry, w tym raka, wywołał potrzebę redukcji negatywnego wpływu chirurgii dermatologicznej na środowisko. Artykuł odnosi się do zobowiązania Narodowej Służby Zdrowia w Wielkiej Brytanii do osiągnięcia zerowych emisji netto do 2045 roku, a chirurgia dermatologiczna ze względu na swoją intensywność zasobową i generowane odpady jest jednym z kluczowych obszarów wymagających interwencji.
Cele i hipotezy
Celem artykułu jest przedstawienie strategii redukcji śladu węglowego w chirurgii dermatologicznej. Autorzy hipotezują, że wdrożenie bardziej zrównoważonych praktyk, takich jak zmniejszenie zużycia jednorazowego sprzętu czy optymalizacja zarządzania odpadami, może znacząco zmniejszyć wpływ tej dziedziny na środowisko, nie obniżając jakości opieki nad pacjentem.
Metody badawcze
Artykuł jest przeglądem literatury, bazującym na wytycznych British Society for Dermatological Surgery z 2022 roku. Uwzględniono różnorodne metody, takie jak analiza cyklu życia (LCA) oraz badania dotyczące wpływu środków transportu, farmaceutyków i materiałów jednorazowych na emisję CO₂.
Rezultaty badań i ich interpretacja
Autorzy artykułu wskazują na szereg konkretnych praktyk, które mogą pomóc w redukcji intensywności emisji dwutlenku węgla w chirurgii dermatologicznej:
Alternatywy o niskiej emisji dwutlenku węgla: Kluczowym obszarem redukcji śladu węglowego jest optymalizacja zaopatrzenia i dostaw, które odpowiadają za znaczną część emisji Narodowej Służby Zdrowia w Wielkiej Brytanii. Autorzy sugerują wybór lokalnych dostawców i unikanie zbędnych procedur, jak nadmiarowe biopsje czy stosowanie dodatkowych środków farmaceutycznych, co pomaga zmniejszyć emisje transportowe oraz produkcję zbędnych odpadów.
Optymalizacja zużycia zasobów: Konsumpcja jednorazowych materiałów – W chirurgii dermatologicznej powszechnie stosowane są jednorazowe materiały, takie jak rękawice, narzędzia chirurgiczne i opakowania. Autorzy sugerują, by ograniczyć ich zużycie, przechodząc na instrumenty wielokrotnego użytku, które mają znacznie niższy ślad węglowy. Przykładowo, wielokrotne stosowanie instrumentów takich jak nożyczki może przynieść istotne oszczędności pod względem emisji i kosztów. Efektywne zarządzanie odpadami – Autorzy zalecają segregację odpadów oraz zwiększenie wysiłków w recyklingu, by ograniczyć ich ilość trafiającą na składowiska. Zgodnie z wynikami badań, stosowanie recyklingu w dermatologicznych placówkach chirurgicznych jest obecnie niewystarczające, co wymaga usprawnień. Autorzy sugerują, że wprowadzenie zasad gospodarki o obiegu zamkniętym mogłoby pomóc w redukcji śladu węglowego i minimalizacji odpadów. Proponowane działania obejmują przejście na instrumenty chirurgiczne wielokrotnego użytku oraz stosowanie materiałów, które można ponownie wykorzystywać i poddawać recyklingowi.
Zmniejszenie zużycia energii: Efektywne oświetlenie i zarządzanie urządzeniami – Bloki operacyjne zużywają nawet pięciokrotnie więcej energii niż inne obszary szpitala, co w dużej mierze jest związane z oświetleniem, klimatyzacją i wentylacją. Przejście na energooszczędne oświetlenie LED oraz wyłączanie urządzeń i oświetlenia, gdy nie są one potrzebne, może znacząco obniżyć zużycie energii.
Redukcja zużycia wody: Stosowanie dezynfekcji na bazie alkoholu – Autorzy sugerują zastąpienie mycia rąk wodą na rzecz dezynfekcji alkoholowej między zabiegami, co pozwala oszczędzić dużą ilość wody. Metoda ta nie wpływa negatywnie na wskaźniki zakażeń, dzięki czemu może być wdrażana bez ryzyka dla pacjentów.
Ekologiczne zmiany w edukacji i szkoleniu: Redukcja materiałów jednorazowych w szkoleniach – w chirurgii szkoleniowej autorzy proponują ograniczenie wykorzystania jednorazowych materiałów oraz przejście na wirtualne technologie, które mogą zmniejszyć potrzebę fizycznych zasobów. Stosowanie symulacji z elementami rozszerzonej i wirtualnej rzeczywistości może być efektywną alternatywą przy ograniczonych zasobach i zmniejszonym śladzie węglowym. Ekologiczne konferencje medyczne – w artykule poruszono również temat organizacji konferencji medycznych, proponując przejście na modele hybrydowe (fizyczne i wirtualne) oraz ograniczenie marnowania żywności, co może znacząco zmniejszyć ślad węglowy związany z podróżami i zasobami potrzebnymi do organizacji wydarzeń.
Zastosowanie zasady jednorazowego użycia tylko tam, gdzie jest to konieczne: Rozważne otwieranie sprzętu – w artykule sugeruje się otwieranie sprzętu i materiałów jednorazowych jedynie wtedy, gdy są one rzeczywiście potrzebne w trakcie procedury. W jednym z badań wykazano, że aż 30% odpadów operacyjnych pochodzi ze sprzętu otwartego na zapas, który nie został ostatecznie użyty. Autorzy zalecają, aby otwieranie sprzętu odbywało się w konkretnych fazach operacji, co zmniejsza niepotrzebne odpady.
Przedstawione praktyki wskazują na możliwość osiągnięcia zrównoważenia środowiskowego bez pogorszenia jakości opieki. Wdrożenie tych strategii pozwoli na istotne ograniczenie emisji gazów cieplarnianych, redukcję odpadów i zmniejszenie zużycia zasobów, co ma kluczowe znaczenie w kontekście rosnących wyzwań związanych ze zmianami klimatycznymi.
Wnioski
Chirurgia dermatologiczna może znacząco zmniejszyć swój negatywny wpływ na środowisko, poprzez wdrożenie strategii zmniejszających intensywność emisji węglowych oraz optymalizację zarządzania zasobami. Kluczowe jest także kształcenie lekarzy i pacjentów w zakresie praktyk przyjaznych dla środowiska.
Ograniczenia zakresu badawczego
Przegląd ma charakter narracyjny i nie opiera się na analizie nowych danych, a jedynie na wcześniejszych publikacjach oraz wytycznych.
Artykuł opublikowany w Clinical and Experimental Dermatology