Kontekst badania
Biofilmy powstające w środowisku szpitalnym stanowią istotne zagrożenie zdrowotne, szczególnie ze względu na ich zdolność do gromadzenia bakterii odpornych na antybiotyki. Odpływy umywalek w placówkach medycznych mogą być źródłem takich bakterii, które mogą rozprzestrzeniać się na otoczenie i stwarzać ryzyko zakażeń. Dotychczasowe badania sugerowały, że biofilmy w odpływach są powiązane z obecnością bakterii wieloopornych, jednak brakowało szczegółowych danych na temat wpływu antybiotykoterapii stosowanej u pacjentów na rozwój oporności w tych strukturach.
Cele i hipotezy
Celem badania było określenie, czy stosowanie antybiotyków u pacjentów hospitalizowanych na różnych oddziałach szpitalnych wpływa na rozwój oporności bakterii obecnych w biofilmach odpływów umywalek. Analizowano związki między danymi dotyczącymi przepisywania antybiotyków w poszczególnych oddziałach a obecnością genetycznych markerów oporności w biofilmach.
Metody badawcze
Próbki biofilmów pobrano z odpływów umywalek w czterech oddziałach szpitala Helios w Niemczech. Dane dotyczące stosowania antybiotyków u pacjentów wyrażono jako zalecane dzienne dawki na 100 dni łóżkowych. Próbki biofilmów analizowano pod kątem liczby bakterii, ich oporności fenotypowej oraz obecności integronów klasy 1 (intI1), które są wskaźnikami oporności wielolekowej. Wyniki porównano z poziomem stosowania antybiotyków na poszczególnych oddziałach.
Rezultaty badań i ich interpretacja
W biofilmach obecnych w odpływach umywalek znaleziono bakterie klinicznie istotne, takie jak Pseudomonas aeruginosa, Stenotrophomonas maltophilia oraz Streptococcus pneumoniae. Wszystkie próbki wykazały obecność genu intI1, przy czym jego średnie wartości były najwyższe na oddziałach, gdzie przepisywanie antybiotyków było najczęstsze. Wyniki te sugerują, że intensywne stosowanie antybiotyków u pacjentów w danym środowisku może przyczyniać się do zwiększenia liczby bakterii wieloopornych w biofilmach. Choć gen intI1 korelował z poziomem stosowania antybiotyków, nie zaobserwowano podobnej zależności w przypadku oporności fenotypowej bakterii izolowanych z biofilmów. Wyniki wskazują, że fenotypowa oporność bakterii może być bardziej złożona i zależna od lokalnych czynników środowiskowych oraz właściwości biofilmu, takich jak jego skład mikrobiologiczny.
Wnioski
Badanie wykazało, że odpływy umywalek w szpitalach są znaczącym źródłem bakterii odpornych na antybiotyki, a częste stosowanie antybiotykoterapii u pacjentów może sprzyjać rozwojowi oporności genetycznej w biofilmach. Wyniki podkreślają potrzebę dalszych badań nad mechanizmami selekcji bakterii wieloopornych w środowisku szpitalnym oraz nad środkami ograniczającymi ich rozprzestrzenianie.
Ograniczenia zakresu badawczego Badanie obejmowało próbki pobrane z czterech oddziałów jednego szpitala, co ogranicza możliwość uogólnienia wyników. Nie analizowano innych potencjalnych źródeł biofilmów, takich jak syfony prysznicowe czy toalety.
Artykuł opublikowano w Antibiotics.