Rak krtani stanowi 1–2% wszystkich nowotworów złośliwych i wiąże się głównie z paleniem tytoniu oraz spożyciem alkoholu. Leczenie operacyjne (laryngektomia) powoduje poważne konsekwencje funkcjonalne i psychiczne, a pacjenci wymagają sprzyjających warunków rekonwalescencji. Hałas szpitalny, znacznie przekraczający normy WHO (35 dB w dzień, 30 dB w nocy), jest istotnym czynnikiem stresowym pogarszającym sen, nastrój i jakość życia. Badania dotyczące redukcji hałasu w opiece pooperacyjnej są ograniczone, zwłaszcza w onkologii głowy i szyi.
Cele i hipotezy
Celem było zbadanie wpływu kompleksowego zarządzania hałasem w oddziale szpitalnym na proces rekonwalescencji pacjentów po laryngektomii. Postawiono hipotezę, że wdrożenie strategii redukcji hałasu poprawi jakość snu, zmniejszy poziom lęku i depresji oraz ograniczy częstość powikłań pooperacyjnych w porównaniu z rutynową opieką.
Metody badawcze
Badanie retrospektywne obejmowało 100 pacjentów (47 w grupie rutynowej opieki i 53 w grupie z zarządzaniem hałasem), hospitalizowanych w Szpitalu Uniwersytetu Medycznego Ningxia w latach 2023–2024. Zastosowano następujące narzędzia: Poziom hałasu: pomiar miernikami poziomu dźwięku. Ból: skala VAS. Sen: Pittsburgh Sleep Quality Index (PSQI). Stan psychiczny: Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS). Powikłania: analiza dokumentacji medycznej (zakażenia, zapalenie płuc, przetoka, krwotok). W grupie zarządzania hałasem wdrożono m.in. izolację akustyczną, regulację alarmów medycznych, ciche godziny, edukację personelu i pacjentów, stosowanie zatyczek do uszu oraz maskowanie hałasu muzyką lub białym szumem.
Rezultaty badań i ich interpretacja
Hałas: istotnie niższy w grupie z zarządzaniem hałasem (dzień 43,2 dB vs. 57,9 dB; noc 33,3 dB vs. 40,5 dB). Ból: brak różnic między grupami. Sen: wyraźna poprawa wszystkich domen PSQI w grupie zarządzania hałasem (np. spadek całkowitego wyniku z 14,3 do 9,1 pkt; p < 0,001). Stan psychiczny: niższe wartości HADS-A i HADS-D w grupie badawczej po interwencji (p < 0,001). Powikłania: mniejsza częstość (7,55% vs. 10,64%), lecz różnica statystycznie nieistotna. Interpretacja: hałas jest kluczowym, modyfikowalnym czynnikiem wpływającym na sen i stan psychiczny pacjentów po laryngektomii. Kompleksowe zarządzanie nim poprawia komfort i wspiera proces zdrowienia, choć nie wykazano jednoznacznego wpływu na redukcję powikłań.
Wnioski
Kompleksowe strategie redukcji hałasu w oddziale szpitalnym skutecznie poprawiają jakość snu i zmniejszają objawy lęku i depresji u pacjentów po laryngektomii. Hałas powinien być uznany za istotny element środowiska terapeutycznego i włączany do standardów opieki pooperacyjnej.
Ograniczenia zakresu badawczego
Projekt retrospektywny z podziałem grup według czasu hospitalizacji (ryzyko czynników zakłócających). Badanie jednoośrodkowe, bez długoterminowej obserwacji. Brak analizy wieloczynnikowej, ograniczona możliwość wnioskowania przyczynowo-skutkowego. Brak danych przedoperacyjnych jako punktu odniesienia.
Artykuł opublikowano w Noise & Health.